3,6 mld zł ma zostać przesunięte z Funduszu Medycznego do NFZ; rząd ma zająć się projektem w środę. To decyzja o potencjalnie dużym wpływie na finansowanie świadczeń – szczegóły alokacji środków nie są jednak jeszcze publicznie znane.
#### Fundusz Medyczny i NFZ – co oznacza przesunięcie 3,6 mld zł
Fundusz Medyczny (FM) został powołany jako instrument celowy, wspierający m.in. strategiczne inwestycje, wysokospecjalistyczne terapie oraz obszary o szczególnej wadze zdrowotnej (np. choroby rzadkie, onkologia, pediatria). NFZ jest natomiast podstawowym płatnikiem za świadczenia opieki zdrowotnej. Przesunięcie 3,6 mld zł z FM do NFZ – jeżeli zostanie zatwierdzone – oznacza zastrzyk środków do bieżącego finansowania świadczeń (operacyjnych), potencjalnie łagodzący bieżące napięcia po stronie kontraktów i rozliczeń.
Dla menedżerów placówek istotne są dwa kierunki skutków: po pierwsze, możliwe zwiększenie planu finansowego NFZ (np. poprzez wzrost wycen/limitów w wybranych zakresach lub sfinansowanie nadwykonań); po drugie, mniejsze środki w samym Funduszu Medycznym na cele inwestycyjne/strategiczne – w zależności od konstrukcji przesunięcia. Na ten moment nie ma oficjalnie dostępnych, pełnych informacji, które obszary ulegną zwiększeniu lub ograniczeniu i w jakim trybie.
#### Rząd zajmie się projektem w środę – co wiemy o harmonogramie i trybie prac
Według dostępnych informacji, Rada Ministrów ma omówić projekt w środę. Nie upubliczniono dotąd szczegółowego brzmienia regulacji ani uzasadnienia budżetowego. To oznacza, że:
– nie jest przesądzone, czy środki trafią do NFZ jako zasilenie planu finansowego na konkretny rok (np. 2024/2025), czy jako środki celowe na wybrane świadczenia,
– nie ma potwierdzenia, czy alokacja będzie rozłożona na poszczególne zakresy (AOS, leczenie szpitalne, SOR/izby przyjęć, POZ, rehabilitacja) oraz w jakiej proporcji,
– niewiadomy pozostaje tryb wdrożeniowy po stronie NFZ (np. aneksowanie umów, uchwały Prezesa NFZ, wytyczne do OW NFZ).
Do czasu publikacji projektu i komunikatów NFZ, wszelkie scenariusze należy traktować jako robocze.
#### Potencjalne kierunki rozdysponowania środków w NFZ – scenariusze dla praktyków
Bez szczegółów nie można przesądzać alokacji. Możliwe (hipotetyczne) kierunki, które placówki powinny mieć na radarze:
– częściowe finansowanie nadwykonań w wybranych zakresach świadczeń, jeśli NFZ zdecyduje się na ich rozliczenie,
– wsparcie obszarów priorytetowych polityki zdrowotnej (np. onkologia, pediatria, psychiatria, kardiologia – w zależności od decyzji płatnika),
– czasowe podniesienie limitów lub wycen świadczeń w wybranych zakresach,
– interwencje punktowe w obszarach o największych kolejkach lub w miejscach z ryzykiem ograniczenia dostępności.
Podkreślenie: to scenariusze operacyjne, nie zapowiedź. Ostateczne przeznaczenie poznamy dopiero po publikacji dokumentów rządowych i decyzji NFZ.
#### Skutki dla rozliczeń i budżetów placówek – na co przygotować się już teraz
Ewentualne zasilenie NFZ może przełożyć się na:
– dodatkowe aneksowanie umów i aktualizację planów rzeczowo-finansowych,
– otwarcie okna rozliczeniowego dla części nadwykonań (jeśli tak zdecyduje NFZ),
– zmiany harmonogramów przyjęć w końcówce roku budżetowego (aby wykorzystać dodatkowe limity),
– przewartościowanie portfela świadczeń (opłacalność poszczególnych zakresów może się przejściowo zmienić).
Warto równolegle pamiętać o wpływie na cash flow – jeśli środki trafią do rozliczeń bieżących, mogą czasowo poprawić płynność placówek borykających się z opóźnionymi płatnościami i wzrostem kosztów (energia, wynagrodzenia, materiały). Jeżeli jednak przesunięcie nastąpi kosztem puli inwestycyjnej FM, niektóre projekty infrastrukturalne mogą wymagać ponownego planowania lub oczekiwania na nowe konkursy – to zależy od konstrukcji zmiany, której szczegółów brak.
#### Wpływ na kolejki, nadwykonania i planowanie mocy
W przypadku zwiększenia finansowania świadczeń:
– kolejki w wybranych zakresach mogą skrócić się, ale tylko tam, gdzie istnieje dostępna moc wytwórcza (kadry, sale, sprzęt),
– rozliczenie nadwykonań może zmniejszyć presję na wynik finansowy za bieżący rok,
– placówki mogą stanąć przed decyzją o krótkoterminowym zwiększeniu liczby sesji zabiegowych/porad (np. dodatkowe listy operacyjne, poradnie popołudniowe), o ile NFZ udostępni odpowiednie limity.
Sama obecność środków nie rozwiąże barier podażowych (kadry, ograniczenia sprzętowe), dlatego kluczowe jest realistyczne planowanie zdolności i harmonogramów.
#### Ryzyka, warunki i niewiadome – ostrożność w planowaniu
Na moment przygotowania materiału:
– brak pełnych danych co do struktury alokacji 3,6 mld zł,
– brak potwierdzenia, czy środki obejmą świadczenia już wykonane (rozliczenia wsteczne), czy będą przeznaczone na zwiększenie planów na kolejne miesiące,
– nieznany harmonogram publikacji wytycznych NFZ i ewentualnych aneksów do umów,
– nieokreślony wpływ na komponent inwestycyjny Funduszu Medycznego (jeżeli przesunięcie zmniejszy dostępne pule – to wymaga potwierdzenia w dokumentach).
W takiej sytuacji rekomendowane jest przygotowanie wariantowych planów finansowo-operacyjnych: konserwatywnego (brak zmian) i oportunistycznego (dodatkowe środki na wybrane zakresy).
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Płynność finansowa: możliwe przyspieszenie płatności lub rozliczeń może poprawić cash flow w końcówce roku budżetowego.
– Zarządzanie kontraktem: potencjalne aneksy i dodatkowe limity to szansa na lepsze wykorzystanie potencjału placówki i ograniczenie ujemnych odchyleń.
– Dostępność świadczeń: dodatkowe finansowanie może przełożyć się na skrócenie kolejek w obszarach o gotowej mocy operacyjnej.
– Priorytety kliniczne: jeśli środki zostaną ukierunkowane, placówki wyspecjalizowane (np. onkologia, pediatria) mogą odczuć względnie większe korzyści.
– Planowanie inwestycji: przesunięcie z FM – jeśli ograniczy komponent inwestycyjny – może wymagać rewizji harmonogramów projektów infrastrukturalnych lub poszukiwania alternatywnych źródeł finansowania.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Monitorowanie informacji:
– śledź komunikaty Rady Ministrów, Ministerstwa Zdrowia i NFZ oraz oddziałów wojewódzkich,
– wyznacz osobę odpowiedzialną za natychmiastową analizę opublikowanych dokumentów (projekt, uzasadnienie, wytyczne NFZ).
– Przygotowanie danych do szybkich decyzji:
– zaktualizuj status nadwykonań i niewykorzystanych limitów w każdym zakresie,
– przygotuj prognozy mocy (grafiki operacyjne/poradnie) na 4–8 tygodni do przodu,
– policz minimalne koszty krańcowe uruchomienia dodatkowych list operacyjnych/porad.
– Organizacja i kadry:
– uzgodnij z kluczowym personelem potencjalne dyżury/sesje dodatkowe (scenariusze na wypadek zwiększenia limitów),
– przygotuj elastyczne harmonogramy wykorzystania sal zabiegowych, pracowni diagnostycznych i aparatów.
– Rozliczenia i kontrakt:
– skompletuj dokumentację na wypadek szybkiego aneksowania umów,
– przygotuj plik rozliczeniowy z rozbiciem nadwykonań według zakresów i priorytetów zdrowotnych,
– zweryfikuj gotowość systemów HIS/rozliczeniowych do ewentualnych zmian parametrów kontraktu.
– Finanse i ryzyko:
– opracuj dwa warianty budżetu na końcówkę roku (bez dodatkowych środków oraz z dopływem środków w wybranych zakresach),
– przygotuj plan płatności zobowiązań w zależności od tempa wpływu środków (cash flow),
– zidentyfikuj projekty inwestycyjne potencjalnie dotknięte zmianami w FM – przygotuj alternatywy (przesunięcia harmonogramu, inne źródła finansowania).
– Komunikacja:
– przygotuj komunikaty dla pacjentów o ewentualnym rozszerzeniu dostępności (jeśli pojawią się dodatkowe limity),
– uzgodnij wewnętrzną ścieżkę decyzyjną „24–48 h” na reakcję po publikacji wytycznych NFZ.
#### Rekomendacje strategiczne dla dyrektorów
– Zwinne zarządzanie kontraktem: utrzymuj „lista priorytetów” zakresów, które najszybciej można skalować bez utraty jakości i z dodatnim wynikiem.
– Dane jako przewaga: bieżące dashboardy nadwykonań, kolejek i mocy operacyjnych pozwolą szybko zamienić dodatkowe środki w realną produkcję świadczeń.
– Jakość i bezpieczeństwo: planując zwiększenie wolumenu, zabezpiecz standardy jakości, kontrolę zakażeń, logistykę materiałową i dostęp do krwi/leków.
– Realistyczne terminy: unikaj deklaracji przekraczających moce kadrowe; lepiej uruchamiać krótkie, dobrze obsadzone sloty niż ryzykować odwołania.
#### Podsumowanie
Przesunięcie 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego do NFZ – jeśli zostanie przyjęte – może poprawić finansowanie bieżących świadczeń i dać placówkom możliwość rozliczenia części nadwykonań lub zwiększenia dostępności. Brakuje jednak kluczowych szczegółów: zakresów, trybu rozdziału i harmonogramu. Dlatego placówki powinny przygotować się wariantowo: zabezpieczyć dane operacyjne, gotowość do aneksów i elastyczne grafiki, a jednocześnie ostrożnie zarządzać inwestycjami zależnymi od FM. Decydujące będą najbliższe komunikaty rządowe i wytyczne NFZ.
Źródło: https://www.rynekzdrowia.pl/Finanse-i-zarzadzanie/3-6-mld-zl-z-Funduszu-Medycznego-do-NFZ-Projektem-rzad-zajmie-sie-w-srode,278006,1.html