37 proc. więcej. Nieoczekiwana zmiana ws. składki zdrowotnej od 2026 roku.
#### Składka zdrowotna od 2026 roku – co wiemy, a czego nadal brak
Według doniesień medialnych (m.in. Rynek Zdrowia), od 2026 roku może dojść do istotnego wzrostu obciążeń z tytułu składki zdrowotnej – nawet o około 37 proc. W chwili pisania tego tekstu nie opublikowano jednak pełnej i ostatecznej treści przepisów wykonawczych ani kompletnych wyliczeń, dlatego informacje należy traktować jako wstępne założenia. Nie jest też jasne, które grupy płatników odczują zmianę w największym stopniu, ani jaka będzie ostateczna metodologia kalkulacji (np. podstawa wymiaru, ulgi, progi czy mechanizm naliczania dla przedsiębiorców).
Z perspektywy menedżerów placówek medycznych najważniejszy jest potencjalny dwutorowy efekt: po pierwsze, wzrost kosztów po stronie personelu zatrudnionego na kontraktach (JDG, B2B), który może przełożyć się na oczekiwania wyższych stawek; po drugie, ewentualne zmiany w budżecie NFZ wynikające z wyższych wpływów ze składki – bez gwarancji, że przełożą się one szybko i adekwatnie na wyceny świadczeń.
#### Składka zdrowotna 2026 a NFZ – możliwe implikacje dla wycen i kontraktów
Wyższa składka zdrowotna zasila budżet NFZ, co w teorii może zwiększyć pulę środków na zakup świadczeń. Praktyka ostatnich lat pokazuje jednak, że:
– przekształcenie wyższych wpływów w realne podwyżski taryf lub ryczałtów bywa opóźnione,
– tempo waloryzacji często nie nadąża za dynamiką kosztów pracy, energii, materiałów i sprzętu,
– zmiany taryf są selektywne – obejmują część katalogu świadczeń i pojawiają się falami.
Dla kierownictwa podmiotów leczniczych oznacza to konieczność planowania kilku scenariuszy 2026: od wariantu konserwatywnego (brak lub minimalna indeksacja wycen NFZ) po wersję bardziej optymistyczną (częściowa waloryzacja). Umowy z płatnikiem warto analizować pod kątem możliwości korekt: struktury świadczeń, miksu procedur i limitów, a także strategii przenoszenia aktywności do lepiej wycenianych obszarów, jeśli jest to klinicznie i organizacyjnie uzasadnione.
#### Wpływ zmiany składki zdrowotnej na koszty pracy w placówkach medycznych
W wielu placówkach kluczowa część personelu medycznego pracuje w modelu kontraktowym (lekarze, pielęgniarki, położne, fizjoterapeuci, diagności). Jeżeli od 2026 roku składka zdrowotna przedsiębiorców wzrośnie, kontraktobiorcy mogą oczekiwać wyższych stawek, aby utrzymać dochód netto. To tworzy ryzyko:
– presji płacowej na stawki godzinowe i dyżurowe,
– wzrostu kosztów call-coverage i zabezpieczenia dyżurowego,
– większej rotacji wśród specjalistów, którzy wybiorą ośrodki szybciej indeksujące wynagrodzenia,
– przenoszenia aktywności do sektora prywatnego (komercyjnego) lub telemedycyny, jeśli oferują lepsze warunki ekonomiczne.
Oprócz personelu medycznego wzrost kosztów może dotyczyć również usługodawców zewnętrznych rozliczających się w modelu B2B (diagnostyka obrazowa, anestezjologia, laboratoria, transport medyczny, IT). W konsekwencji łańcuch kosztów jednostkowych procedury może wzrosnąć w kilku punktach jednocześnie.
#### Składka zdrowotna 2026 a popyt na usługi komercyjne
Z drugiej strony, część pacjentów – zwłaszcza prowadzących działalność gospodarczą – może mieć niższe dochody rozporządzalne po uwzględnieniu wyższej składki. To może wpłynąć na segment usług komercyjnych: przesunięcie popytu do tańszych świadczeń, opóźnianie wizyt planowych lub poszukiwanie pakietów abonamentowych. Dla placówek komercyjnych oznacza to potrzebę przemyślenia polityki cenowej, pakietyzacji i elastycznych modeli płatności.
#### Ryzyko i niepewność regulacyjna – jak planować budżet 2026
Przy braku pełnych danych regulacyjnych rozsądne jest planowanie oparte na scenariuszach. Rekomendowane jest przygotowanie co najmniej trzech wariantów budżetu na 2026:
– scenariusz bazowy: umiarkowany wzrost kosztów pracy i brak istotnych zmian taryf NFZ,
– scenariusz stresowy: pełny wzrost obciążeń po stronie kontraktobiorców (około 37 proc. w ujęciu, o którym mówią media) i ograniczona indeksacja wycen,
– scenariusz pośredni: częściowa kompensacja kosztów dzięki selektywnej waloryzacji NFZ oraz dostosowaniu miksu świadczeń.
W każdym wariancie kluczowe są: analiza progu rentowności kluczowych zakresów, kalkulacja kosztu godziny pracy personelu (wraz z narzutami i kosztami dyżurów), ustalenie priorytetów inwestycyjnych i zabezpieczenie płynności.
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Marża operacyjna: nawet umiarkowany wzrost kosztów kontraktowych może skonsumować marżę na procedurach o niskiej taryfie i wysokim udziale pracy specjalistycznej.
– Ciągłość świadczeń: presja płacowa może utrudnić obsadę dyżurów i grafiki w obszarach deficytowych (SOR, anestezjologia, interna, pediatria).
– Kontrakty z NFZ: brak szybkiej waloryzacji wycen zwiększy lukę pomiędzy kosztami a przychodami, szczególnie w ryczałtach obejmujących szerokie spektrum świadczeń.
– Konkurencja o kadry: ośrodki, które szybciej dostosują stawki i warunki współpracy, mogą przyciągnąć specjalistów z rynku.
– Planowanie inwestycji: wzrost kosztów stałych ogranicza przestrzeń na CAPEX/OPEX i wymaga bardziej selektywnego podejścia do projektów modernizacyjnych.
– Popyt komercyjny: możliwe przesunięcia po stronie pacjentów-przedsiębiorców mogą wymusić korekty oferty i cenników.
– Ryzyko reputacyjne: nagłe zmiany stawek bez transparentnej komunikacji zwiększają ryzyko sporów i odpływu personelu.
#### Składka zdrowotna i NFZ od 2026 roku – czego szczególnie pilnować (brak pełnych danych)
Na moment publikacji brak pełnych aktów prawnych i wytycznych wdrożeniowych. Należy ostrożnie podchodzić do prognoz i nie „zasklepiać” budżetu w oparciu o pojedyncze liczby z przestrzeni medialnej. Kluczowe jest:
– śledzenie projektów ustaw i rozporządzeń wraz z OSR,
– weryfikacja komunikatów Ministerstwa Zdrowia, finansów publicznych oraz NFZ,
– zrozumienie, których grup płatników dotkną zmiany i jak liczona będzie podstawa składki,
– sprawdzenie, czy pojawią się mechanizmy osłonowe lub okresy przejściowe.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Monitorować legislację:
– wyznacz w organizacji ownera ds. monitoringu zmian składki zdrowotnej i komunikatów NFZ,
– śledź projekty aktów prawnych oraz konsultacje publiczne; zgłaszaj uwagi przez organizacje branżowe.
– Przygotować scenariusze finansowe 2026:
– zbuduj co najmniej 3 warianty budżetu (konserwatywny, pośredni, stresowy),
– przeprowadź symulacje wpływu +20 proc., +30 proc. i ~+37 proc. na koszty kontraktowe.
– Przeanalizować umowy z personelem B2B:
– sprawdź klauzule waloryzacyjne (CPI, płaca minimalna, koszty składek),
– oceń ryzyko rotacji w krytycznych specjalizacjach i przygotuj plan retencji.
– Zweryfikować politykę stawek i grafiki:
– mapuj stawki względem rynku, zidentyfikuj obszary największej luki płacowej,
– zaplanuj stopniowe korekty stawek oraz modyfikacje grafiku dyżurowego.
– Skalkulować koszt jednostkowy kluczowych świadczeń:
– zaktualizuj kalkulacje TKW/PKW procedur z wysokim udziałem pracy specjalistów,
– wskaż świadczenia o ujemnej marży i przygotuj działania naprawcze.
– Przejrzeć kontrakty z NFZ:
– oceniaj rentowność zakresów w ryczałcie i kontraktach ambulatoryjnych,
– przygotuj argumentację do ewentualnych renegocjacji/zmian profilu świadczeń.
– Zaplanować politykę cenową części komercyjnej:
– przygotuj indeksację cennika i pakiety wartości (bundle) minimalizujące barierę ceny,
– rozważ elastyczne płatności (raty/abonament), zachowując marżę.
– Zabezpieczyć płynność:
– zbuduj bufory gotówkowe i linie finansowania na I–II kw. 2026,
– przyspieszaj należności (windykacja, e-faktury), optymalizuj zapasy.
– Wzmocnić komunikację wewnętrzną:
– transparentnie informuj personel o uwarunkowaniach kosztowych i planie podwyżek,
– oferuj działania niematerialne: grafiki przyjazne życiu, rozwój kompetencji.
– Inwestować w efektywność:
– digitalizuj procesy (rejestracja, rozliczenia, dokumentacja), automatyzuj raportowanie kosztów,
– optymalizuj zakupy (kontrakty wolumenowe, standaryzacja asortymentu).
– Przygotować ścieżkę wdrożenia:
– zdefiniuj kamienie milowe Q4 2025–Q2 2026, odpowiedzialności i KPI,
– uruchom comiesięczny przegląd scenariuszy i korekt planu.
#### Rekomendacje dla zarządów i CFO – składka zdrowotna 2026 w strategii kosztowej
– Włącz zmianę składki zdrowotnej do mapy ryzyk na 2026–2027 i przypisz jej właściciela.
– Ustal progi decyzyjne: kiedy i o ile korygować stawki kontraktowe, aby nie tracić kadr w kluczowych zakresach.
– Zadbaj o controlling: bieżące dane o marżach per procedura i per jednostka organizacyjna są niezbędne do szybkich korekt.
– Zbalansuj portfel świadczeń: zwiększ udział procedur o lepszej relacji koszt–przychód, jeśli zgodne z profilem klinicznym.
– Prowadź dialog z NFZ i samorządami: przedstawiaj dane kosztowe i argumentuj konieczność waloryzacji wycen.
#### Podsumowanie: jak przygotować placówkę na 2026 rok
Sygnał o możliwym, nawet 37-procentowym wzroście obciążeń z tytułu składki zdrowotnej od 2026 roku wymaga od menedżerów placówek natychmiastowego uruchomienia prac planistycznych – mimo braku pełnych danych wykonawczych. Kluczem jest gotowość na presję kosztów po stronie kontraktów B2B oraz niepewność co do szybkości i skali ewentualnej waloryzacji wycen przez NFZ. Organizacje, które już teraz przeprowadzą scenariusze finansowe, zabezpieczą płynność, zrewidują umowy i przygotują przemyślaną politykę stawek oraz cenników, wejdą w 2026 rok z większą odpornością i lepszą pozycją negocjacyjną.
Źródło: Rynek Zdrowia (link w opisie). Zastrzeżenie: na moment przygotowania materiału brakuje pełnych aktów prawnych i szczegółowych wyliczeń – powyższe wnioski opierają się na dostępnych, wstępnych informacjach i mogą ulec zmianie po publikacji finalnych przepisów.