Wydłużenie czasu na wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne

Wydłużenie czasu na wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne to ważna zmiana ogłoszona przez NFZ. Daje ona placówkom więcej elastyczności przy korygowaniu błędów i obsłudze zwrotów, ale wymaga dostosowania procedur i systemów.

#### Wydłużenie czasu na wycofanie realizacji zlecenia – czego dotyczy komunikat NFZ

Narodowy Fundusz Zdrowia poinformował o wydłużeniu czasu na wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne. Oznacza to dłuższe okno, w którym realizator (np. sklepy medyczne, placówki prowadzące realizację zaopatrzenia) może w systemie wycofać wcześniej potwierdzoną realizację, aby umożliwić korektę lub zmianę dokumentu. Z perspektywy operacyjnej dotyczy to obszaru eZWM/Portalu Świadczeniodawcy i rozliczeń refundacyjnych.

W momencie przygotowania tego materiału NFZ nie publikuje w ww. ogłoszeniu pełnych parametrów zmiany (np. dokładnej liczby dni, ram datowych, wyjątków) – szczegóły należy weryfikować bezpośrednio w komunikacie NFZ oraz w dokumentacji systemowej stosowanej w Państwa wojewódzkim oddziale NFZ. Źródło: https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/wydluzenie-czasu-na-wycofanie-realizacji-zlecenia-na-wyroby-medyczne,8819.html

#### Wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne – najczęstsze powody i scenariusze

W praktyce wycofanie realizacji bywa konieczne m.in. w następujących sytuacjach:
– Błędy formalne w zleceniu (omyłka w numerze zlecenia, PESEL, kodach świadczenia lub wyrobu).
– Niewłaściwy dobór wyrobu medycznego względem uprawnień pacjenta (np. limit finansowania, kategoria jednostkowa).
– Zmiana decyzji pacjenta lub rezygnacja z realizacji po pierwotnym potwierdzeniu.
– Reklamacja lub konieczność wymiany wyrobu na inny model/rozmiar jeszcze przed rozliczeniem z NFZ.
– Korekta wynikająca z awarii systemowej, podwójnego zatwierdzenia lub duplikatu realizacji.
– Aktualizacja danych o uprawnieniach dodatkowych (np. uprawnienia szczególne) ujawniona po fakcie.
– Błędy w przypisaniu realizacji do miejsca udzielania świadczeń lub umowy.

Wydłużenie czasu zwiększa operacyjną szansę na legalne i terminowe cofnięcie takich realizacji, ograniczając ryzyko nienależnej refundacji i korekt poaudytowych.

#### Wydłużenie czasu a rozliczenia z NFZ i ryzyka kontroli

Dłuższe okno na wycofanie realizacji nie znosi obowiązków dowodowych. Każde wycofanie musi być:
– Udokumentowane (przyczyna, data, osoba odpowiedzialna, ścieżka akceptacji).
– Spójne z danymi w eZWM i w wewnętrznym systemie (HIS/ERP), tak aby nie powstała rozbieżność między stanem magazynowym, dokumentami sprzedażowymi i sprawozdawczością do NFZ.
– Ujęte w ewidencji korekt i raportowane zgodnie z harmonogramem rozliczeniowym oddziału NFZ.

Z perspektywy kontroli (NFZ/UKS) wydłużony termin pozwala skorygować omyłki przed rozliczeniem okresu, ale jednocześnie tworzy nowy obszar do weryfikacji – czy cofnięcia były uzasadnione i udokumentowane. Brak pełnych danych o dokładnych ramach czasowych w komunikacie centralnym oznacza konieczność każdorazowej weryfikacji reguł w Państwa OW NFZ (mogą wystąpić zapisy przejściowe lub wyjątki).

#### Zlecenia na wyroby medyczne a konsekwencje organizacyjne i systemowe dla placówek

Managerowie powinni ocenić wpływ zmiany na:
– Procesy front-office: zasady informowania pacjenta o możliwościach korekty/wycofania i ewentualnych terminach.
– Back-office i rozliczenia: sekwencję księgowań, korekt faktur lub dokumentów równoważnych, aktualizację stanów magazynowych i parowanie z dokumentami refundacyjnymi.
– Systemy IT: konfigurację uprawnień do funkcji „wycofanie realizacji” w eZWM/HIS/ERP, logowanie operacji, integrację przez interfejsy (API, komunikaty eZWM) oraz obsługę scenariuszy „reverse” w magazynie.
– Zarządzanie ryzykiem: progi eskalacji, dwustopniowa akceptacja cofnięć o wysokiej wartości, próg losowych audytów wewnętrznych cofniętych realizacji.
– Współpracę z dostawcami: w przypadku outsourcingu realizacji (np. partnerski sklep medyczny) – aktualizację zapisów SLA i wymogów dowodowych.

#### Dobre praktyki dokumentacyjne przy wycofaniu realizacji zlecenia

Aby skorzystać z wydłużonego terminu w sposób bezpieczny:
– Stosuj jednolite kody przyczyn wycofania (słownik przyczyn) i powiąż je z polityką korekt.
– Wymagaj krótkiej notatki merytorycznej przy każdym cofnięciu oraz wskazania dokumentów potwierdzających (np. oświadczenie pacjenta, protokół reklamacji).
– Zapewnij ślad audytowy: kto, kiedy, w jakim systemie, z jakiego konta i z czyją akceptacją cofnął realizację.
– Automatycznie uzgadniaj cofnięcia z magazynem i księgowością – najlepiej transakcją powiązaną, aby uniknąć „sierocych” zapisów.
– Regularnie przeglądaj raport „Cofnięte realizacje” z podsumowaniem wartości i przyczyn, aby wychwytywać trendy błędów.

#### Dlaczego to ważne dla placówek

– Mniej nienależnych rozliczeń: dodatkowy czas pozwala bezpiecznie skorygować realizacje przed zamknięciem okresu i ograniczyć zwroty środków lub kary po kontroli.
– Lepsza obsługa pacjenta: można sprawniej obsłużyć reklamacje, wymiany i rezygnacje, zachowując zgodność z przepisami i komfort pacjenta.
– Redukcja strat operacyjnych: cofnięcie i ponowna, prawidłowa realizacja porządkuje stany magazynowe i dokumenty zamiast generować ręczne wyjątki.
– Wzrost dojrzałości procesowej: konieczność wdrożenia jasnych reguł akceptacji i dokumentowania przekłada się na większą higienę danych i mniejsze ryzyko niezgodności.

#### Co zrobić teraz (checklista)

– Zweryfikuj komunikat NFZ i wytyczne OW NFZ w Twoim regionie (ramy czasowe, wyjątki, okres obowiązywania).
– Przejrzyj i zaktualizuj procedurę „Wycofanie realizacji zlecenia” (rola, odpowiedzialności, akceptacje).
– Skonfiguruj uprawnienia w systemach (eZWM/HIS/ERP) – kto może wycofywać, kto akceptuje, jak jest logowana operacja.
– Uzgodnij proces z księgowością i magazynem (automatyczne korekty dokumentów, stany, rejestry VAT – jeśli dotyczy).
– Wprowadź słownik przyczyn wycofania i obowiązkowe pola opisowe.
– Uruchom raport dobowy/tygodniowy „Cofnięte realizacje” z metrykami (liczba, wartość, przyczyny, czas od realizacji do wycofania).
– Przeszkol zespół rejestracji, obsługi pacjenta i rozliczeń – krótki instruktaż, scenariusze najczęstszych błędów, zasady kontaktu z pacjentem.
– Skontroluj integracje z eZWM – testowe cofnięcie na środowisku nieprodukcyjnym, zgodność komunikatów, brak błędów synchronizacji.
– Ustal zasady komunikacji z pacjentem (szablony informacji, potwierdzenia przyjęcia wniosku o cofnięcie, terminy).
– Zdefiniuj progi eskalacji (np. cofnięcia powyżej określonej kwoty lub po upływie X dni wymagają akceptacji kierownika).
– Zaplanuj przegląd po 4–6 tygodniach: ocena, ile cofnięć było zasadnych, co wymaga poprawy w rejestracji/kwalifikacji.
– Zaktualizuj zapisy w umowach/zleceniach z partnerami realizującymi (SLA, dokumentacja przy cofnięciu, odpowiedzialność za błąd).

#### Wycofanie realizacji w eZWM – aspekty techniczne i proceduralne

– Upewnij się, że wersja oprogramowania obsługuje wydłużone okno cofnięć; w razie wątpliwości skontaktuj się z dostawcą systemu.
– Wprowadź dwustopniowe zatwierdzanie dla cofnięć realizacji powiązanych z wysoką refundacją lub rzadkimi kategoriami wyrobów.
– Ustal wzorzec numeracji i archiwizacji dokumentów korekcyjnych, aby raportowanie do NFZ było spójne z rejestrem wewnętrznym.
– Dopilnuj, aby cofnięcie realizacji nie naruszało ochrony danych – dane pacjenta nie powinny być usuwane, lecz właściwie oznaczane (RODO: minimalizacja, integralność, rozliczalność).

#### Pytania do dostawców systemów i do NFZ

Do dostawcy systemu:
– Czy system umożliwia cofnięcie realizacji w nowym, wydłużonym terminie i czy loguje pełny ślad audytowy?
– Jak rozwiązane są automatyczne korekty magazynowo-księgowe po cofnięciu?
– Czy raporty kontrolne obejmują metryki cofnięć i przyczyn?

Do OW NFZ:
– Jak długo obowiązuje wydłużony termin i czy są przewidziane wyjątki?
– Czy cofnięcia po zamknięciu okresu rozliczeniowego będą dopuszczalne, a jeśli tak – na jakich zasadach?
– Jakie dokumenty potwierdzające przyczynę cofnięcia są wymagane przy ewentualnej kontroli?

#### Podsumowanie i źródło informacji NFZ

Wydłużenie czasu na wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne to korzystna dla placówek zmiana, która pozwala lepiej zarządzać błędami i obsługą pacjentów, o ile towarzyszy jej porządek proceduralny i technologiczny. Ponieważ NFZ w komunikacie nie podaje wszystkich szczegółów (m.in. zakresu czasowego i wyjątków), rekomendujemy bieżącą weryfikację wytycznych w Państwa OW NFZ oraz dostosowanie procesów wewnętrznych.

Źródło: aktualność NFZ „Wydłużenie czasu na wycofanie realizacji zlecenia na wyroby medyczne” – https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/wydluzenie-czasu-na-wycofanie-realizacji-zlecenia-na-wyroby-medyczne,8819.html