Dziś w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyło się spotkanie minister zdrowia Jolanty Sobierańskiej-Grendy i ministra finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego.
#### Komunikat o przekazaniu dodatkowych środków dla Narodowego Funduszu Zdrowia – najważniejsze informacje dla managerów
Zgodnie z komunikatem rządowym planowane jest przekazanie dodatkowych środków dla Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Na moment publikacji nie przedstawiono pełnych danych: nie wskazano konkretnych kwot, harmonogramu uruchomienia środków ani szczegółowego mechanizmu ich rozdysponowania. Dla zarządzających placówkami najważniejsze jest zrozumienie, w jaki sposób takie decyzje zwykle przekładają się na kontrakty, ryczałty i przepływy finansowe – oraz jak przygotować organizację na możliwe zmiany w krótkim i średnim terminie.
#### Dodatkowe środki dla NFZ a plan finansowy – możliwe kierunki rozdysponowania
W praktyce systemowej dodatkowe zasilenie NFZ może zostać odzwierciedlone w nowelizacji planu finansowego Funduszu oraz w zarządzeniach Prezesa NFZ. Bez oficjalnych dokumentów nie można przesądzać o priorytetach, ale patrząc na dotychczasową politykę finansowania świadczeń, potencjalne kierunki to:
– zwiększenie wycen lub limitów w obszarach o największych niedoborach i kolejkach (np. AOS, diagnostyka obrazowa, ortopedia, kardiologia, onkologia);
– pokrycie części nadwykonań, jeśli zostanie uruchomiony odpowiedni tryb rozliczeniowy w OW NFZ;
– wzmocnienie ryczałtów PSZ, gdyby z danych sprawozdawczych wynikały braki płynnościowe wynikające z kosztów pracy i energii;
– finansowanie działań naprawczych i strategicznych (m.in. profilaktyka, opieka koordynowana, psychiatria dzieci i młodzieży), jeżeli zostaną tak określone w aktach wykonawczych;
– mechanizmy kompensujące wzrost kosztów wynagrodzeń minimalnych i inflacyjnej presji kosztowej.
Podkreślmy: powyższe to scenariusze możliwe, ale nie przesądzone. Kluczowe będą: treść nowelizacji planu finansowego NFZ, zarządzenia Prezesa NFZ oraz komunikaty oddziałów wojewódzkich.
#### Przekazanie dodatkowych środków a kontrakty i ryczałty – praktyczne konsekwencje
W zależności od przyjętego rozwiązania placówki mogą spodziewać się jednego lub kilku z poniższych mechanizmów:
– aneksowanie umów o udzielanie świadczeń (zwiększenie wartości umowy, korekta planów rzeczowo-finansowych, ewentualne rozszerzenie zakresów);
– czasowe podniesienie limitów lub uruchomienie świadczeń nielimitowanych w wybranych zakresach, jeśli taki tryb zostanie przewidziany;
– aktualizacja ryczałtów PSZ w oparciu o dane sprawozdawcze i parametryzację przez OW NFZ;
– zmiany w wycenach świadczeń (katalogi JGP, AOS, rehabilitacja), które mogą wymagać korekt w planowaniu produkcji świadczeń i organizacji pracy;
– interwencyjne rozliczenie nadwykonań za poprzednie okresy, jeżeli NFZ wprowadzi odpowiedni tryb i weryfikację.
Każdy z tych scenariuszy wpływa na płynność finansową, strukturę przychodów oraz plan zatrudnienia. Dlatego kluczowa jest gotowość do szybkiego aneksowania umów i przełożenia decyzji regulacyjnych na operacyjne harmonogramy przyjęć.
#### Dodatkowe środki NFZ a rozliczenia i sprawozdawczość – na co zwrócić uwagę
W momencie uruchomienia środków zwykle następuje wzmożona komunikacja z OW NFZ oraz konieczność sprawnego dostosowania sprawozdawczości. Managerowie powinni przygotować:
– przegląd bieżącej realizacji kontraktów (wykonanie vs. plan, nadwykonania, obszary niewykorzystanego potencjału);
– aktualizację harmonogramów pracy, aby wykorzystać ewentualne zwiększone limity bez spadku jakości i wzrostu ryzyka skarg pacjentów;
– gotowość IT do zmian katalogowych (wyceny, słowniki, taryfikacje), aby unikać błędów rozliczeniowych i korekt;
– przejrzystość danych kosztowych (koszt godziny personelu, koszt procedur), co ułatwi podejmowanie decyzji o zwiększeniu świadczeń w zakresach dodatnio marżowych;
– weryfikację przestrzegania warunków realizacji świadczeń (personel, sprzęt, dostępność), bo rozszerzenie zakresu bez spełnienia wymogów grozi korektami i sankcjami.
#### Ryzyka i niepewności – brak pełnych danych w komunikacie
W chwili obecnej komunikat rządowy nie zawiera kluczowych parametrów, takich jak konkretny budżet, daty wejścia w życie zmian oraz podział środków między zakresy świadczeń. Oznacza to, że:
– nie należy planować zwiększenia kosztów stałych (np. trwałe zwiększenie etatów) wyłącznie „w oczekiwaniu” na środki – do czasu publikacji wiążących aktów;
– decyzje o inwestycjach kapitałowych warto uzależnić od treści zarządzeń Prezesa NFZ i projekcji przychodów;
– konieczne jest monitorowanie źródeł urzędowych: Ministerstwo Zdrowia, NFZ (centrala i OW), Dziennik Ustaw.
Ostrożność dotyczy również komunikacji z pacjentami: zapowiedzi skrócenia kolejek czy zwiększenia liczby miejsc powinny opierać się na realnie podpisanych aneksach.
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Potencjał zwiększenia przychodów: dodatkowe środki dla NFZ mogą przełożyć się na wyższą wartość umów i większą produkcję świadczeń w zakresach o największym popycie.
– Stabilizacja płynności: w sytuacji wzrostu kosztów (wynagrodzenia, media, inflacja) zastrzyk finansowy może ograniczyć ryzyko strat i poprawić wskaźniki płynności.
– Szansa na redukcję kolejek: możliwość zwiększenia limitów w AOS, diagnostyce i zabiegach planowych pozwala na lepszą realizację potrzeb zdrowotnych, co wzmacnia reputację placówki.
– Konkurencyjność i rozwój: placówki przygotowane operacyjnie szybciej podpiszą aneksy, wykorzystają limity i wzmocnią pozycję w regionie.
– Zmiany jakościowe: jeśli środki będą powiązane z programami jakości lub koordynacji opieki, pojawi się motywacja do wdrażania lepszych praktyk organizacyjnych.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Monitorowanie prawa i komunikatów:
– Śledź stronę Ministerstwa Zdrowia i NFZ (centrala oraz OW), Biuletyn Informacji Publicznej i Dziennik Ustaw.
– Zapisz personel kontraktowy (dział świadczeń, rozliczeń) do newsletterów i alertów prawnych.
– Audyt kontraktów i realizacji:
– Porównaj wykonanie do planu na poziomie zakresów i miesięcy; zidentyfikuj nadwykonania i niewykorzystane moce.
– Zweryfikuj koszty jednostkowe i marżowość kluczowych procedur.
– Przygotowanie do aneksów:
– Opracuj propozycje zmian w harmonogramach, aby szybko zwiększyć liczbę świadczeń w zakresach priorytetowych.
– Przygotuj projekty aneksów i listę kontaktową do opiekunów umów w OW NFZ.
– Zasoby i organizacja:
– Zabezpiecz dostępność personelu (dyżury, nadgodziny, elastyczne grafiki), ale unikaj nieodwracalnych zobowiązań przed publikacją aktów.
– Przeanalizuj dostępność sal zabiegowych, aparatów, diagnostyki – zaplanuj rezerwacje okien operacyjnych.
– IT i sprawozdawczość:
– Przygotuj systemy rozliczeniowe na aktualizację słowników i wycen.
– Zidentyfikuj obszary częstych odrzuceń świadczeń i usprawnij walidacje przedwysyłkowe.
– Zarządzanie ryzykiem i zgodność:
– Zweryfikuj spełnienie warunków realizacji świadczeń (kadry, sprzęt, ciągłość dostępności).
– Opracuj plan reakcji na różne scenariusze (tylko wzrost wyceny vs. tylko limity vs. rozliczenie nadwykonań).
– Finanse i płynność:
– Zaktualizuj prognozy cash flow pod kilka wariantów finansowania.
– Przeanalizuj potrzeby krótkoterminowego finansowania (np. linia w rachunku, faktoring) na wypadek przesunięć płatności.
– Komunikacja:
– Przygotuj neutralny komunikat dla pacjentów i partnerów: „oczekujemy na akty wykonawcze”.
– Ustal wewnętrzne zasady informowania o zmianach grafiku i terminów przyjęć.
#### Dodatkowe środki dla NFZ a polityka zakupowa i HR – uwagi operacyjne
Jeżeli akty wykonawcze przewidzą zwiększenie finansowania w wybranych zakresach, efektywność wykorzystania środków będzie zależała od szybkości skalowania produkcji świadczeń bez utraty jakości. Warto:
– zawczasu zakontraktować dyspozycyjność kluczowych specjalistów (dyżury rotacyjne, elastyczne umowy);
– zabezpieczyć materiały i jednorazówki o długich czasach dostaw, aby uniknąć wąskich gardeł;
– przygotować rezerwowe ścieżki pacjenta (np. dodatkowe okna na badania wstępne), by skrócić lead time;
– wdrożyć krótkie cykle PDCA w obszarach kolejkotwórczych, monitorując codzienne KPI (liczba przyjęć, no-show, odsetek odrzuceń sprawozdawczości).
#### Jak oceniać wpływ przekazania środków na wynik finansowy placówki
Do czasu publikacji kwot i mechanizmów warto posługiwać się analizą wrażliwości:
– wariant konserwatywny: brak zmian w wycenach, niewielkie zwiększenie limitów w 1–2 zakresach;
– wariant realistyczny: umiarkowane zwiększenie wartości umów i częściowe rozliczenie nadwykonań;
– wariant optymistyczny: podniesienie wycen w priorytetowych świadczeniach plus dodatkowe środki na skracanie kolejek.
Dla każdego wariantu przygotuj plan produkcji świadczeń, zapotrzebowanie kadrowe i projekcję cash flow na 3–6 miesięcy.
#### Co dalej – na co czekać w nadchodzących tygodniach
– Projekt nowelizacji planu finansowego NFZ i jego uzasadnienie – wskaże globalną skalę środków.
– Zarządzenia Prezesa NFZ – określą mechanikę podziału, zakresy, ewentualne wskaźniki jakości.
– Komunikaty OW NFZ – praktyczne wytyczne dot. aneksowania i sprawozdawczości.
– Możliwe korekty w taryfikacjach – wymagające aktualizacji systemów i procedur rozliczeniowych.
Do tego momentu rekomendowane jest utrzymywanie elastyczności operacyjnej i ostrożność w zobowiązaniach długoterminowych.
Źródło: https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-w-sprawie-przekazania-dodatkowych-srodkow-dla-narodowego-funduszu-zdrowia
Uwaga: Powyższa analiza bazuje na ogólnym komunikacie i praktyce funkcjonowania systemu. Brak pełnych danych (kwoty, harmonogram, podział środków) na moment przygotowania tekstu – konkretne decyzje menedżerskie należy podejmować po publikacji aktów wykonawczych i szczegółowych wytycznych NFZ.