Koordynator także dla dzieci. NFZ wprowadza zmiany dla podstawowej opieki zdrowotnej. Dla menedżerów POZ oznacza to nowe obowiązki organizacyjne, szanse na lepszą opiekę i konieczność szybkiego dostosowania procesów.
#### NFZ wprowadza koordynatora także dla dzieci w POZ – najważniejsze założenia
Rozszerzenie opieki koordynowanej na populację pediatryczną to logiczny krok po wcześniejszym wdrażaniu koordynacji w POZ dla dorosłych i pacjentów przewlekłych. Zgodnie z informacjami branżowymi, od 1 października wchodzą w życie zmiany organizacyjne i finansowe, które obejmują m.in. rolę koordynatora i sposób rozliczania świadczeń w podstawowej opiece zdrowotnej. W przestrzeni publicznej pojawiają się sygnały o modyfikacjach wynagrodzeń na wybranych stanowiskach, w tym związanych z koordynacją, jednak szczegółowe parametry mogą być jeszcze uszczegóławiane w zarządzeniach NFZ i aktach wykonawczych Ministerstwa Zdrowia.
Co to oznacza operacyjnie dla placówek:
– konieczność uwzględnienia opieki koordynowanej dla dzieci (0–18 lat) w modelu pracy POZ,
– przypisanie lub zatrudnienie koordynatora z kompetencjami w pediatrii,
– włączenie do ścieżek opieki diagnozy i terapii typowych problemów wieku rozwojowego,
– dostosowanie raportowania i rozliczeń do nowych wymogów NFZ.
#### Zakres zadań koordynatora w pediatrii – jak może wyglądać praktyka
Choć szczegółowy katalog czynności określają akty prawne i zarządzenia NFZ, praktyka koordynacji w pediatrii zwykle obejmuje:
– nawigację pacjenta i rodzica/opiekuna po systemie: od POZ przez AOS (pediatria – diabetologia, pulmonologia, alergologia, neurologia, psychiatria dziecięca) po hospitalizację,
– monitorowanie harmonogramu badań i bilansów zdrowia, szczepień oraz konsultacji kontrolnych,
– wsparcie w opiece nad dzieckiem z chorobą przewlekłą (np. astma, T1D, padaczka, otyłość dziecięca, alergie), w tym edukację zdrowotną rodziców i nastolatków,
– koordynację wymiany informacji (e-skierowania, wyniki badań, karty informacyjne) i dopilnowanie kompletności EDM,
– organizację teleporad w uzasadnionych przypadkach oraz przypominanie o wizytach,
– identyfikację barier (logistycznych, językowych, społecznych) i kierowanie do odpowiednich form wsparcia,
– zapewnienie zgodności z wymaganiami prawnymi dotyczącymi zgód rodzicielskich, RODO i dokumentowania decyzji medycznych u nieletnich.
W modelu pediatrycznym istotna jest też współpraca z przedszkolami i szkołami (opinie, zaświadczenia, plany żywieniowe, wsparcie w chorobach przewlekłych) oraz z opieką psychiatryczną i psychologiczną dzieci i młodzieży, gdzie często konieczne jest szczególnie sprawne umawianie terminów i przekazywanie informacji.
#### Zmiany w finansowaniu i wynagrodzeniach w POZ – co wiemy, a czego jeszcze nie
Według doniesień branżowych (źródło: Rynek Zdrowia, link poniżej), od 1 października mają wejść w życie zmiany dotyczące organizacji i wynagrodzeń na wybranych stanowiskach. Na moment publikacji niniejszego materiału:
– nie są publicznie dostępne wszystkie szczegółowe stawki lub parametry finansowania koordynacji pediatrycznej,
– możliwe są modyfikacje dotychczasowych dodatków/ryczałtów za opiekę koordynowaną oraz wymogów kwalifikacyjnych dla koordynatorów,
– rozliczenia najpewniej będą oparte o zarządzenia Prezesa NFZ dedykowane POZ i powiązane zakresy świadczeń, z wymogiem raportowania wskaźników realizacji.
Z perspektywy menedżera:
– należy śledzić publikacje nowych zarządzeń NFZ i aneksów do umów,
– zrewidować siatkę płac i opisy stanowisk koordynatora w świetle zmian,
– przygotować warianty budżetu w zależności od ostatecznych stawek i wymogów sprawozdawczych.
#### Wymogi organizacyjne POZ: kadry, procesy, dokumentacja
Aby skutecznie wdrożyć opiekę koordynowaną dla dzieci:
– Kadry: wyznacz koordynatora (lub zespół) z doświadczeniem w pediatrii; zapewnij zastępstwa i jasną odpowiedzialność. Zaplanuj szkolenia z komunikacji z rodzicami, rozwoju psychoruchowego, kalendarza szczepień, zasad udzielania świadczeń nieletnim.
– Procesy: opisz ścieżki opieki dla najczęstszych problemów (ostre infekcje, astma, alergie, otyłość, zaburzenia lękowe/depresyjne, trudności szkolne, podejrzenia zaburzeń neurorozwojowych) z określeniem kryteriów pilności, listy badań zlecanych w POZ i zasad kierowania do AOS.
– Dokumentacja: zapewnij kompletność EDM, spójność e-skierowań i wyników, wzory zgód rodzicielskich (jeden rodzic/dwóch, rodzice rozdzieleni, opiekun prawny), adnotacje o poufności danych nastolatka tam, gdzie przepisy to przewidują.
– Komunikacja: wypracuj standardy kontaktu z rodzicami (SMS/e-mail), przypomnienia o bilansach, proaktywne zapraszanie na szczepienia, informacje o pracy poradni po godzinach.
#### Integracja ścieżek opieki: AOS, szpital, profilaktyka i zdrowie psychiczne dzieci
Koordynacja pediatryczna wymaga sprawnych interfejsów:
– AOS: ustalone kanały umawiania pilnych konsultacji (diabetologia, pulmonologia, alergologia, neurologia, psychiatria dzieci i młodzieży), uzgodnione zestawy badań wstępnych zlecanych w POZ.
– Szpital: standard przekazywania dokumentacji, informacja zwrotna po wypisie, plan kontroli w POZ.
– Profilaktyka: systemowe przypominanie o bilansach i szczepieniach, identyfikacja ryzyka (otyłość, wady postawy, wady wzroku/słuchu) oraz programy edukacji rodziców.
– Zdrowie psychiczne: triage poziomu opieki (poradnia psychologiczna – poradnia zdrowia psychicznego – oddział dzienny), bezpieczeństwo (ocena ryzyka samouszkodzenia u młodzieży), współpraca z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.
#### IT i raportowanie do NFZ: minimalne wymagania i pułapki
– System EDM: weryfikacja zgodności z P1, poprawność obsługi e-skierowań/e-recept, możliwość rejestrowania działań koordynatora jako odrębnych zdarzeń medycznych.
– Słowniki i kody: aktualizacja słowników ICD-10/ICD-11 (gdy wdrożone), procedur i słowników NFZ wymaganych do sprawozdawczości POZ.
– Dashboard: bieżąca kontrola wskaźników realizacji (odsetek bilansów, terminowość szczepień, czas do AOS). Nie deklaruj wskaźników nierealnych – zacznij od mierzenia stanu wyjściowego.
– Zgody i dostęp: uprawnienia w systemie z rozróżnieniem roli koordynatora, lekarza i pielęgniarki; mechanizmy dokumentowania zgód rodziców.
Najczęstsze ryzyka IT: rozjazd danych między modułami gabinetowymi a sprawozdawczością, błędne oznaczanie świadczeń koordynowanych, brak integralności dokumentacji przy przenoszeniu między placówkami.
#### Ryzyka wdrożenia i jak im przeciwdziałać
– Niedoszacowanie czasu pracy koordynatora: wprowadź limity panelu pacjentów na etat, zaplanuj priorytety (dzieci przewlekłe, wysokie ryzyko).
– Braki kadrowe: rozważ przesunięcia kompetencyjne (pielęgniarki, położne środowiskowe) z odpowiednim przeszkoleniem; korzystaj z telepracy dla części zadań administracyjnych.
– Niewystarczające finansowanie: stosuj podejście etapowe, negocjuj aneksy po publikacji stawek; dokumentuj efekty (jakość, dostępność), co ułatwi rozmowy z płatnikiem.
– Oporność rodziców i przeciążenie komunikacją: jasne standardy kontaktu, preferowane kanały, wyznaczone okna czasowe.
– Fragmentacja ścieżek z AOS: formalne porozumienia i „single point of contact” po obu stronach.
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Jakość i bezpieczeństwo: dzieci z chorobami przewlekłymi odnoszą mierzalne korzyści z koordynacji – mniej nieplanowanych hospitalizacji i szybsze ścieżki diagnostyczne. Choć dokładnych danych finansowych zmian NFZ jeszcze brakuje, doświadczenia z koordynacji dorosłych wskazują na poprawę ciągłości opieki.
– Wizerunek i lojalność pacjentów: rodzice oczekują jasnej komunikacji i przewidywalności. Placówki, które sprawnie wdrożą koordynację, wyróżnią się na lokalnym rynku.
– Efektywność operacyjna: dobrze zaprojektowane ścieżki zmniejszają presję na lekarzy POZ (mniej powtórnych wizyt „dla recepty/zaświadczenia”, mniej chaosu informacyjnego).
– Przygotowanie do przyszłych wymogów: NFZ konsekwentnie rozwija elementy koordynacji i wskaźniki jakości. Wczesne dostosowanie redukuje ryzyko sankcji i utraty finansowania.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Przejrzyj akty prawne i zarządzenia:
– sprawdź najnowsze zarządzenie Prezesa NFZ dla POZ oraz komunikaty OW NFZ,
– zidentyfikuj wymogi dot. koordynatora w pediatrii (kwalifikacje, czas pracy, zakres raportowania).
– Zaktualizuj strukturę organizacyjną:
– wskaż koordynatora dla populacji dziecięcej; określ zastępstwa,
– zaktualizuj opisy stanowisk i zakresy obowiązków, w tym kompetencje komunikacyjne i RODO.
– Zaprojektuj ścieżki opieki:
– opracuj mapy procesu dla 5–7 najczęstszych problemów pediatrycznych,
– uzgodnij z AOS zestaw badań wstępnych i zasady „fast track” dla pilnych przypadków.
– Przygotuj system IT i raportowanie:
– zweryfikuj, czy system EDM pozwala oznaczać i rozliczać świadczenia koordynowane,
– uruchom dashboard wskaźników (bilansy, szczepienia, czas do AOS).
– Wprowadź standardy komunikacji:
– szablony przypomnień SMS/e-mail, klauzule informacyjne, zasady teleporad,
– dedykowana linia/kanał kontaktu z koordynatorem dla rodziców.
– Zaplanuj szkolenia zespołu:
– koordynacja pediatryczna, kalendarz szczepień, zdrowie psychiczne dzieci, zgody rodzicielskie,
– obsługa EDM i sprawozdawczości do NFZ.
– Zabezpiecz budżet i ryzyka:
– przygotuj dwa scenariusze finansowe (ostrożny i docelowy) do czasu publikacji ostatecznych stawek,
– monitoruj obciążenie pracą koordynatora i w razie potrzeby zwiększ zasoby.
– Komunikuj zmiany pacjentom:
– informacja na stronie i w poczekalni o nowej roli koordynatora dla dzieci,
– prosty przewodnik „kiedy POZ, kiedy AOS, kiedy SOR”.
#### Harmonogram wdrożenia i rekomendowane KPI w POZ
Proponowany harmonogram (do doprecyzowania po publikacji szczegółów NFZ):
– Tydzień 1–2: wyznaczenie koordynatora, aktualizacja dokumentów i ról, uruchomienie podstawowych ścieżek.
– Tydzień 3–4: szkolenia, testy raportowania, pilotaż na wybranej grupie pacjentów.
– Miesiąc 2–3: pełne wdrożenie, przegląd wyników, korekty procesów.
Przykładowe KPI (bez narzucania wartości docelowych):
– odsetek zrealizowanych bilansów zdrowia w terminach wiekowych,
– terminowość szczepień obowiązkowych i zalecanych,
– średni czas od skierowania do AOS do wizyty pierwszorazowej,
– odsetek pacjentów przewlekłych z planem opieki i wizytami kontrolnymi,
– liczba nieplanowanych wizyt interwencyjnych w porównaniu rok do roku,
– satysfakcja rodziców (ankiety krótkie, np. po wizycie lub kontakcie z koordynatorem).
#### Podsumowanie
Rozszerzenie roli koordynatora na populację dziecięcą w POZ to szansa na uspójnienie ścieżek, poprawę jakości i wzmocnienie relacji z pacjentami. Z informacji branżowych wynika, że od 1 października zachodzą zmiany organizacyjne i płacowe, ale pełne dane finansowe i szczegółowe wymogi mogą być publikowane w kolejnych dokumentach NFZ. Dlatego kluczowe jest dwutorowe działanie: równoległe porządkowanie procesów i gotowość do szybkiej aktualizacji budżetu i raportowania po ujawnieniu finalnych stawek. Dobrze przygotowany zespół, jasno opisane ścieżki i sprawne narzędzia IT pozwolą placówkom wykorzystać ten moment do przewag jakościowych i organizacyjnych.
Źródło: Rynek Zdrowia – „1 października wchodzi w życie. Zmiany w wynagrodzeniach na jednym stanowisku” (https://www.rynekzdrowia.pl/Finanse-i-zarzadzanie/1-pazdziernika-wchodzi-w-zycie-Zmiany-w-wynagrodzeniach-na-jednym-stanowisku,275589,1.html). Zastrzeżenie: na moment przygotowania tekstu część szczegółów (stawki, mierniki) nie jest publicznie doprecyzowana; prosimy weryfikować aktualne zarządzenia NFZ i OW NFZ.