Nowa metoda leczenia nowotworów została objęta finansowaniem NFZ na mocy zarządzenia Prezesa NFZ. To otwiera drogę do wdrożenia jej w praktyce klinicznej, ale wymaga od placówek szybkiej analizy wymogów, kontraktów i procesów organizacyjnych.
#### Zarządzenie Prezesa NFZ – najważniejsze wnioski dla managerów
Zarządzenie Prezesa NFZ wprowadza do katalogów świadczeń nowy produkt rozliczeniowy lub modyfikuje istniejące pozycje tak, by umożliwić finansowanie określonej metody leczenia onkologicznego. W praktyce oznacza to:
– aktualizację katalogów świadczeń gwarantowanych oraz produktów rozliczeniowych (z określeniem kodu, nazwy i warunków rozliczenia),
– wskazanie warunków realizacji (wymagania kadrowe, sprzętowe, organizacyjne, zasady kwalifikacji i monitoringu),
– określenie zasad sprawozdawczości do NFZ (zakres danych medycznych, kody ICD‑10/ICD‑9/ICP, parametry skuteczności/bezpieczeństwa jeśli wymagane),
– termin wejścia w życie (często początek kolejnego miesiąca po publikacji – należy sprawdzić konkretną datę w Dzienniku Urzędowym NFZ),
– ewentualne okresy przejściowe dla placówek oraz reguły aneksowania umów.
Ponieważ źródło publiczne nie podaje pełnych danych liczbowych i technicznych, wskazane jest niezwłoczne zapoznanie się z treścią właściwego zarządzenia wraz z załącznikami (katalogi, warunki realizacji, wyceny).
#### Nowa metoda leczenia nowotworów – wskazania i kwalifikacja pacjentów
Włączenie nowej metody do finansowania z NFZ zwykle obejmuje:
– zdefiniowane wskazania kliniczne (typy nowotworów, stadia zaawansowania, linie leczenia, ewentualne biomarkery),
– kryteria kwalifikacji (m.in. potwierdzenie rozpoznania, ocena stanu ogólnego, wyniki badań obrazowych i laboratoryjnych),
– ścieżkę decyzyjną (konsylium onkologiczne, konsultacje specjalistyczne, zgody pacjenta),
– przeciwwskazania oraz kryteria wyłączenia,
– zasady monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa w trakcie terapii.
W przypadku metod o charakterze zaawansowanym (np. innowacyjne terapie systemowe, zabiegi małoinwazyjne, wybrane techniki radioterapii) zarządzenie może odwoływać się do dodatkowych wymagań, takich jak rejestry wyników, raportowanie zdarzeń niepożądanych czy udział wielodyscyplinarnego zespołu (MTB/konsylium).
#### Finansowanie NFZ i rozliczenia – kody, wycena, limity
Z perspektywy rozliczeń warto sprawdzić:
– kod produktu rozliczeniowego oraz powiązane procedury (ICD‑9/ICD‑10/ICP),
– sposób finansowania (odrębnie kontraktowane świadczenie, program lekowy, zakres hospitalizacji/JGP, AOS, ambulatoryjna procedura zabiegowa),
– wycenę i ewentualne współczynniki korygujące (np. ośrodki referencyjne, pilotaż),
– zasady kumulacji z innymi produktami (co można rozliczyć łącznie, a co jest wyłączone),
– wymagane załączniki do sprawozdania (karty zabiegu, zgody, raporty konsylium, wyniki badań),
– limity i alokacje budżetowe, jeżeli zostały przewidziane.
Jeżeli wycena została wskazana jako „czasowa” lub „pilotażowa”, należy założyć możliwą korektę taryf i warunków po analizie danych.
#### Wymagania organizacyjne i kadrowe – co musi zapewnić placówka
Warunki realizacji, wskazane w załącznikach do zarządzenia, zwykle obejmują:
– personel z określonymi kwalifikacjami (np. onkolog kliniczny, radioterapeuta, chirurg onkolog, anestezjolog, diagnostyka obrazowa, patomorfologia, farmaceuta kliniczny),
– infrastrukturę (pracownia zabiegowa/operacyjna, pracownia leków cytotoksycznych lub izotopowych – w zależności od metody, sprzęt certyfikowany, systemy zapewnienia jakości),
– gotowość do postępowania w powikłaniach (sale, dyżury, procedury resuscytacji i przeciwwstrząsowe),
– system zarządzania jakością i bezpieczeństwem terapii (SOP-y, checklisty, walidacja sprzętu, szkolenia),
– zgodność z wymogami ochrony radiologicznej i/lub BHP oraz z przepisami dotyczącymi obrotu produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi,
– proces kwalifikacji i dokumentowania decyzji klinicznych (konsylium, podpisy, archiwizacja).
Zakres szczegółowy zależy od charakteru metody – należy odnieść się do treści zarządzenia oraz odpowiednich rozporządzeń w sprawie świadczeń gwarantowanych.
#### Integracja ze ścieżką pacjenta onkologicznego i KSO
Wdrożenie nowej metody powinno być spójne z funkcjonowaniem Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO), kartą DiLO i lokalnymi ścieżkami opieki. Rekomendowane jest:
– ustandaryzowanie kryteriów kierowania na nową terapię w ramach konsyliów,
– określenie punktów kontaktowych (koordynatorzy onkologiczni),
– zapewnienie ciągłości diagnostyki (patomorfologia/molekularna) i kontroli po terapii,
– ustalenie zasad współpracy z ośrodkami referencyjnymi oraz ścieżek ewentualnej eskalacji opieki,
– ujęcie nowych terminów w harmonogramie przyjęć i systemach rejestracyjnych.
#### Ryzyka, zgodność i kontrola – przygotowanie na audyt NFZ
Wraz z wejściem nowej metody rośnie ryzyko niezgodności formalnych. Najczęstsze obszary kontroli NFZ to:
– kwalifikacja (wskazania, dokumentacja kliniczna, wyniki badań, decyzje konsylium),
– spełnienie warunków realizacji (kadra, sprzęt, procedury, certyfikaty),
– poprawność sprawozdawczości (kody, daty, załączniki, kompletność i terminowość przekazania danych),
– bezpieczeństwo terapii (zarządzanie zdarzeniami niepożądanymi, rejestry, informowanie pacjenta),
– zgodność z kontraktem (limit, miejsce realizacji, profil, godziny dostępności).
Dobre praktyki to wewnętrzne pre‑audity, checklisty zgodności, wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za sprawozdawczość oraz szybkie korygowanie nieprawidłowości.
#### Komunikacja wewnętrzna i z pacjentami – wdrożenie bez chaosu
– przygotuj krótkie, merytoryczne materiały dla lekarzy kierujących (wskazania, kontraindikacje, ścieżka zgłoszeniowa),
– opracuj informację dla pacjentów (cele, korzyści, ryzyka, przygotowanie do terapii, kontakt w razie działań niepożądanych),
– zaktualizuj treści na stronie internetowej placówki i w rejestracji (ale unikaj obietnic bez pokrycia – komunikacja oparta na dowodach),
– zapewnij łatwy kanał konsultacji między zespołami (tumor board, farmacja, diagnostyka, izba przyjęć).
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Lepsze wyniki leczenia: włączenie innowacyjnych metod może przekładać się na wyższy odsetek odpowiedzi, dłuższy czas do progresji lub poprawę jakości życia – nawet jeśli na tym etapie brak pełnych danych w źródle publicznym, włączenie do finansowania przez NFZ zwykle jest poprzedzone oceną efektywności klinicznej przez AOTMiT.
– Konkurencyjność i zatrzymanie pacjentów w regionie: możliwość realizacji nowego świadczenia zmniejsza migrację chorych do ośrodków trzecich.
– Rozwój kompetencji zespołu i wzmocnienie kultury jakości: wdrożenie nowych standardów pracy, konsyliów, SOP‑ów.
– Stabilność finansowa: nowy, wyceniony produkt w portfelu może dywersyfikować przychody i lepiej wykorzystać potencjał infrastruktury.
– Budowanie reputacji ośrodka zgodnej z KSO: placówki spełniające wymagania szybciej włączają się w regionalne mapy świadczeń onkologicznych.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Pobierz pełny tekst zarządzenia Prezesa NFZ z Dziennika Urzędowego NFZ wraz z załącznikami.
– Zidentyfikuj kody produktów, wskazania, warunki realizacji i termin wejścia w życie.
– Oceń lukę organizacyjno‑kadrową względem wymagań (sprzęt, personel, SOP‑y, rejestry).
– Zwołaj zespół wdrożeniowy (dyrekcja medyczna, oddział/klinika, farmacja, kontrola jakości, rozliczenia).
– Przygotuj plan aneksowania umowy z NFZ i aktualizacji profilu świadczeń w SZOI/Portalu Świadczeniodawcy.
– Doprecyzuj ścieżkę kwalifikacji pacjentów (konsylium, badania wstępne, zgody, dokumentacja).
– Zaktualizuj systemy HIS/ESKULAP/AMMS itp. o nowe kody procedur i wymogi sprawozdawczości.
– Ustal zasady raportowania do NFZ i ewentualnych rejestrów (odpowiedzialni, harmonogramy, wzory dokumentów).
– Zweryfikuj logistykę leków/wyrobów/sprzętu (zakupy, łańcuch chłodniczy, walidacja, serwis).
– Przeprowadź szkolenia personelu (kwalifikacja, prowadzenie terapii, postępowanie w powikłaniach, dokumentacja).
– Przygotuj materiały informacyjne dla lekarzy kierujących i pacjentów (merytoryczne, zgodne z dowodami).
– Zaplanuj pilotaż pierwszych przypadków z przeglądem wyników i szybkim cyklem doskonalenia.
– Ustal wewnętrzne KPI i dashboard monitorujący (czas od kwalifikacji do terapii, kompletność dokumentacji, zdarzenia niepożądane).
– Zabezpiecz zgodność prawno‑regulacyjną (RODO, zgody, archiwizacja, BHP/radioprotekcja – adekwatnie do metody).
– Skontaktuj się z oddziałem wojewódzkim NFZ w sprawie ewentualnych limitów i organizacji realizacji.
#### Najczęstsze pytania managerów
– Od kiedy można rozliczać nowe świadczenie? Zwykle od daty wejścia w życie wskazanej w zarządzeniu (często pierwszy dzień miesiąca po publikacji), ale potwierdź w Dzienniku Urzędowym NFZ.
– Czy każdy ośrodek może realizować świadczenie? Tylko te, które spełnią warunki realizacji (kadra, sprzęt, organizacja) i mają odpowiedni zakres w umowie z NFZ.
– Jak raportować świadczenie? Zgodnie z kodami i parametrami z załączników do zarządzenia; konieczne może być dołączenie dokumentów (karta konsylium, protokoły, wyniki badań).
– Co z pacjentami rozpoczętymi przed wejściem przepisów? Często obowiązują zasady przejściowe – trzeba sprawdzić zapisy zarządzenia.
– Czy wymagany jest udział w rejestrze? Jeśli zarządzenie lub wytyczne MZ/AOTMiT to przewidują – tak. Wówczas należy wdrożyć procedury raportowania danych.
#### Podsumowanie i rekomendacje
Nowa metoda leczenia nowotworów objęta finansowaniem NFZ to szansa na podniesienie jakości i dostępności opieki, ale również konkretne zobowiązania formalne. Kluczem jest szybka, ustrukturyzowana implementacja: analiza wymogów, aneks do umowy, przeszkolenie zespołów, mądre wpięcie w ścieżkę KSO i uważna sprawozdawczość. Ze względu na brak pełnych danych w źródle ogólnym, każdy ośrodek powinien zweryfikować szczegóły w treści zarządzenia i komunikatach oddziału wojewódzkiego NFZ.
#### Źródło
Rynek Zdrowia: „Nowa metoda leczenia nowotworów już dostępna. Jest zarządzenie Prezesa NFZ” – https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/Nowa-metoda-leczenia-nowotworow-juz-dostepna-Jest-zarzadzenie-Prezesa-NFZ,275222,1013.html
Uwaga: źródło nie zawiera pełnych danych liczbowych i technicznych – należy odwołać się do oficjalnego Dziennika Urzędowego NFZ i załączników do zarządzenia.