Nowe świadczenie gwarantowane dla pacjentów onkologicznych. Projekt w wykazie prac.
#### Czym jest świadczenie gwarantowane w onkologii – kontekst „projektu w wykazie prac”
W polskim systemie ochrony zdrowia „świadczenie gwarantowane” oznacza zakres świadczeń finansowanych ze środków publicznych na podstawie rozporządzeń Ministra Zdrowia i umów z NFZ. Wpisanie projektu do wykazu prac legislacyjnych to pierwszy formalny krok do zmiany katalogu świadczeń gwarantowanych – najpierw pojawia się zapowiedź regulacji, następnie projekt przepisów trafia do konsultacji publicznych i uzgodnień, a ostatecznie, po podpisie, zaczyna obowiązywać po okresie vacatio legis.
W onkologii status świadczenia gwarantowanego determinuje m.in.:
– zakres i standard organizacyjny (wymagania kadrowe, sprzętowe, kompetencyjne),
– sposób rozliczania z NFZ (produkty, taryfy, kodowanie, sprawozdawczość),
– zasady kwalifikacji pacjentów (np. ścieżka DiLO, wskazania kliniczne),
– mierniki jakości i ciągłego doskonalenia (wskaźniki, audyty, raportowanie).
Zwykle wcześniej powstaje rekomendacja AOTMiT i propozycja taryf, a NFZ przygotowuje definicje produktowe i wymagania kontraktowe. Ponieważ na tym etapie (projekt w wykazie prac) pełne brzmienie przepisów nie jest jeszcze udostępnione, warto planować wariantowo i ostrożnie.
#### Zakres nowego świadczenia gwarantowanego dla pacjentów onkologicznych – czego można oczekiwać
Źródło wskazuje na przygotowywanie nowego świadczenia gwarantowanego adresowanego do pacjentów onkologicznych. Bez oficjalnego projektu trudno przesądzać o szczegółach, jednak – bazując na kierunkach polityki onkologicznej – potencjalny zakres może dotyczyć m.in.:
– opieki koordynowanej wokół ścieżki onkologicznej (nawigacja pacjenta, plan leczenia, koordynator),
– opieki wspierającej i okołoonkologicznej (psychoonkologia, dietetyka kliniczna, rehabilitacja onkologiczna),
– kompleksowych epizodów (diagnostyka + leczenie + monitorowanie powikłań w jednym produkcie),
– diagnostyki wysokospecjalistycznej (np. badania molekularne) z precyzyjnymi wskazaniami klinicznymi,
– opieki poszpitalnej/po zakończeniu leczenia (kontrole, profilaktyka nawrotów, zarządzanie toksycznością leczenia).
Niezależnie od ostatecznego kształtu, przesłaniem zmian jest zazwyczaj poprawa ciągłości opieki, jakości wyników leczenia oraz lepsze dopasowanie finansowania do rzeczywistego przebiegu terapii pacjenta.
#### Projekt w wykazie prac – etapy i realne ramy czasowe
Umieszczenie „projektu w wykazie prac” sygnalizuje zamiar regulacyjny i uruchamia prace nad projektem rozporządzenia. Kolejne etapy zwykle obejmują:
– publikację projektu w RCL oraz OSR (ocena skutków regulacji),
– konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe,
– ewentualne opinie AOTMiT oraz organizacji eksperckich i pacjenckich,
– finalizację projektu, podpis i ogłoszenie w Dzienniku Ustaw,
– vacatio legis oraz przygotowanie NFZ do kontraktowania.
Długość procesu bywa zmienna; bez dostępu do harmonogramu nie należy zakładać konkretnych dat wdrożenia. Menedżerowie powinni monitorować komunikaty MZ, RCL i NFZ oraz śledzić rekomendacje AOTMiT.
#### Implikacje finansowe i kontraktowe NFZ dla nowego świadczenia gwarantowanego
Wprowadzenie nowego świadczenia gwarantowanego może pociągać za sobą:
– nowe produkty i kody rozliczeniowe (z możliwym powiązaniem z DiLO lub JGP/JGP‑like),
– odrębne taryfy i limity, w tym potencjalne zmiany wyceny dotychczasowych procedur,
– dodatkowe wymagania sprawozdawcze (np. wskaźniki jakości, kompletność danych klinicznych),
– modyfikacje umów lub aneksy oraz konkursy ofert dla nowych zakresów,
– warunki kwalifikacji realizatorów (minimum kadrowe, doświadczenie, wolumen).
Bez oficjalnej wyceny nie należy planować budżetu w oparciu o przypuszczenia. Warto opracować scenariusze wpływu (best/base/worst case) z uwzględnieniem kosztów personelu, infrastruktury, czasu procedur oraz możliwego miksu płatności (fee‑for‑service vs epizod).
#### Wymagania organizacyjne i kadrowe – przygotowanie placówki do realizacji świadczenia
Nowe świadczenia onkologiczne zwykle wiążą się z określonym standardem organizacyjnym. Menedżerowie powinni liczyć się z wymogami dotyczącymi:
– kadry: onkolodzy kliniczni, chirurdzy onkologiczni, radioterapeuci, patomorfolodzy, diagności laboratoryjni, pielęgniarki onkologiczne, psychoonkolodzy, dietetycy kliniczni, fizjoterapeuci,
– infrastruktury: pracownie diagnostyczne (w tym patomorfologia i diagnostyka molekularna), bloki operacyjne/radioterapia (jeśli dotyczy), zaplecze ambulatoryjne,
– procesów: ścieżki pacjenta, MDT (konsylia wielodyscyplinarne), planowanie leczenia, monitorowanie działań niepożądanych,
– IT i danych: integracja z P1, EDM, standaryzacja kodowania (ICD‑10, ICD‑9‑PL, kody produktowe NFZ), jakość danych,
– compliance: zgody, RODO, rejestry, audyty wewnętrzne, wskaźniki jakości.
Warto rozważyć wyznaczenie koordynatora (nurse navigator) oraz zbudowanie kompetencji w zakresie zarządzania epizodem opieki, jeśli projekt będzie miał charakter kompleksowy.
#### Ryzyka i niepewności – ostrożne planowanie do czasu publikacji szczegółów
Przed publikacją projektu istnieją realne niepewności:
– ryzyko rozbieżności między założeniami a ostatecznym brzmieniem przepisów,
– możliwe przesunięcia terminów i vacatio legis,
– zmiana zakresu kwalifikacji pacjentów (wskazania, etap choroby),
– ryzyko podwójnego finansowania lub luk w wycenie (konieczność aneksów),
– niedobory kadrowe utrudniające spełnienie wymagań minimalnych.
Rekomendacją jest przygotowanie analizy luki kompetencyjnej i infrastrukturalnej, ale decyzje inwestycyjne uzależnić od finalnych wymogów i taryf.
#### Dlaczego to ważne dla placówek
– Wzrost przewidywalności finansowania: status świadczenia gwarantowanego porządkuje rozliczenia i może ograniczyć „szarą strefę” kosztów niepokrytych.
– Pozycja w systemie onkologicznym: spełnienie wymagań może być istotne dla roli ośrodka w Krajowej Sieci Onkologicznej oraz w kontraktach NFZ.
– Jakość i wyniki leczenia: kompleksowe, koordynowane świadczenia sprzyjają lepszej ciągłości opieki i mierzalnym efektom klinicznym.
– Konkurencyjność i reputacja: możliwość oferowania pełnego, ustrukturyzowanego zakresu opieki wzmacnia atrakcyjność ośrodka dla pacjentów i kadry.
– Zgodność regulacyjna: wczesne przygotowanie zmniejsza ryzyko niezgodności, kar umownych i utraty finansowania.
#### Co zrobić teraz (checklista)
– Monitoruj źródła:
– RCL: pojawienie się projektu rozporządzenia i OSR.
– Komunikaty MZ, NFZ oraz rekomendacje AOTMiT.
– Aktualizacje koszyków świadczeń gwarantowanych.
– Powołaj zespół wdrożeniowy:
– Lider operacyjny, koordynator kliniczny, finansista/taryfikacja, IT/analityka, compliance.
– Przeprowadź szybki audyt gotowości:
– Kadry (etat, kompetencje, dyspozycyjność), infrastruktura, procesy, IT i sprawozdawczość.
– Zmapuj ścieżkę pacjenta onkologicznego:
– Wejścia (skierowanie/DiLO), diagnostyka, konsylium MDT, leczenie, kontrola, wsparcie.
– Opracuj analizę luki:
– Jakie wymagania minimalne możesz spełnić dziś, a jakie po inwestycjach lub rekrutacji.
– Przygotuj scenariusze finansowe:
– Best/base/worst case dla taryf; wpływ na przychody, koszty i przepływy pacjentów.
– Wzmocnij kompetencje koordynacyjne:
– Rozważ wdrożenie roli koordynatora/navigatora, standardów komunikacji z pacjentem.
– Uporządkuj dane i raportowanie:
– Kodowanie procedur i rozpoznań, kompletność EDM, integracja z P1, słowniki kontrolne.
– Skontaktuj się z oddziałem NFZ:
– Zapytaj o planowane tryby kontraktowania, wymagania kwalifikacyjne i harmonogram.
– Przygotuj projekty procedur wewnętrznych:
– Konsylia MDT, kwalifikacja, zgody, śledzenie powikłań, wskaźniki jakości.
– Zaplanuj rekrutację/szkolenia:
– Psychoonkologia, dietetyka kliniczna, rehabilitacja onkologiczna, diagnostyka molekularna (jeśli dotyczy).
– Opracuj plan komunikacji:
– Informacja dla pacjentów, lekarzy kierujących, partnerów w regionie.
#### Podsumowanie i rekomendacje dla managerów
Nowe świadczenie gwarantowane dla pacjentów onkologicznych – na etapie „projektu w wykazie prac” – zapowiada zmianę, która może wzmocnić koordynację i jakość opieki, a jednocześnie przełożyć się na rewizję zasad finansowania w onkologii. Ponieważ szczegóły (zakres, taryfy, wymogi) nie są jeszcze publicznie przesądzone, rekomendowane jest dwutorowe działanie: aktywne monitorowanie procesu legislacyjnego oraz przygotowanie organizacyjne w obszarach, które niezależnie od finalnych zapisów będą potrzebne (kadra, ścieżki pacjenta, dane i sprawozdawczość, koordynacja). Dobrze przygotowane placówki szybciej wykorzystają szanse kontraktowe i ograniczą ryzyka wdrożeniowe.
Źródło: https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/Nowe-swiadczenie-gwarantowane-dla-pacjentow-onkologicznych-Projekt-w-wykazie-prac,276368,1013.html
Uwaga: na moment przygotowania artykułu nie opublikowano pełnych danych dotyczących zakresu, taryf ani harmonogramu wdrożenia – powyższe wnioski mają charakter ogólny i mogą wymagać aktualizacji po publikacji projektu rozporządzenia.